Paroles et traduction Jacek Kaczmarski - Bajka

Bajka

Był kraj, co wieki cierpień znał,
Pieśń pismem blizn pisaną śpiewał,
A ziemia żyzna mierzwą ciał
Rodziła myśli jako drzewa.
Aż powiał nad nią twardy wiatr
I posiał w glebę plon zatruty.
Wymarłym wielkim drzewom w ślad
Skarlałe rodzą się kikuty.

Kto chce - niech zowie - borem sad
Przyciętych drzewek na rozstaju.
Nie zmieni tym najprostszej z prawd:
Nie ma już - drodzy - tego kraju.
Jest tylko wiatr, bezwzględny wiatr,
Co nagle w środku nocy budzi
I, jak spod ziemi - puszcza w świat
Zupełnie odmienionych ludzi.

Był sobie kraj, był sobie kraj.

Jeden - do góry wzniósłszy dłoń
ślepymi strzela Norwidami,
Lecz tak, by czasem Boże broń!
Nie trafić kogoś i nie zranić.
Wedetta robotniczych sag
Wkłada sukienkę w czarny deseń,
Choć przecież na rządowy raut
Zajeżdża białym mercedesem.

Inny bohater wielkich chwil
Klasyków w służbę władzy wdraża
I czci wallenrodyczny styl
Z dwuznaczną miną - na dwóch twarzach.
Purpurat gnie się zaś co sił
To przed mundurem, to przed Bogiem,
Choć już wśród wiernych zawisł był
Raz biskup, co rozmawiał z wrogiem!

Był sobie kraj, był sobie kraj.

W tle pożądliwie brzęczy rój
Komentatorów i pisarzy,
Co myśl ostatnią zmienią w gnój,
Byle w tysiącach egzemplarzy.
Bo tak dziś przecież musi być!
Bo oni wiedzą, co się święci!
Bo trzeba chronić wątłą nić!
Prawdę przechowa się w pamięci!

Ginie niewysłowiona myśl,
A pamięć ginie razem z ciałem.
O tym, coś widział - mów i pisz!
- Nic nie widziałem, zapomniałem.
Więc znowu kiedyś tłumy widm
Minione nam przypomną zdrady,
Znowu rozważnym - kurz, jak wstyd
Zakryje - puste - dno szuflady.

Byliśmy z nimi i wśród nich,
Lecz każdy się inaczej budzi.
To dla nas oprawiony sztych.
Nie ma już - drodzy - dawnych ludzi,
A dla nich - drodzy - nie ma nas.
Siedząc przy nawarzonym piwie
Też opowiedzą sobie baśń,
Żyć będą długo i szczęśliwie.

Był sobie kraj, był...

Fairytale

There was a country that knew centuries of suffering,
A song written in scars,
And fertile land nourished by the dung of bodies
Gave birth to thoughts like trees.
Until a harsh wind blew over it
And sowed a poisonous crop in the soil.
In the wake of extinct giant trees,
Dwarf stumps are born.

Let him who will call it a forest,
A grove of pruned trees at the crossroads.
It will not change the simplest of truths:
That country no longer exists, my dear.
There is only the wind, the merciless wind,
That suddenly wakes you up in the middle of the night
And, as if from the underworld, sends you out into the world
As completely different people.

There was a country, there was a country.

One - raising his hand up,
Blindly shoots Norwids,
But just so that, God forbid!
Not to hit or wound someone.
Vedette of workers' sagas
Wears a dress with a black pattern,
Although to the government party
Arrives in a white Mercedes.

Another hero of great moments
Enlists classics in the service of power
And honors the Wallenrodian style
With an ambiguous expression - on two faces.
The cardinal bends over as much as he can
Sometimes before the uniform, sometimes before God,
Although there already hung among the faithful
Once a bishop who talked to the enemy!

There was a country, there was a country.

In the background, the swarm of
Commentators and writers buzzes greedily,
Who turn the last thought into manure,
Just to have it in thousands of copies.
Because that's how it has to be today!
Because they know what's going on!
Because the fragile thread must be protected!
Truth can be preserved in memory!

Unspoken thought perishes,
And memory perishes with the body.
Speak and write about what you saw!
- I saw nothing, I forgot.
So once again, crowds of ghosts
Will remind us of past treasons,
Once again, for the prudent - dust, like shame
Will cover the empty bottom of the drawer.

We were with them and among them,
But each of us wakes up differently.
This is an engraving framed for us.
There are no more old people, my dear,
And for them, my dear, there is no us.
Sitting over a mug of beer
They will also tell themselves a fairy tale,
They will live happily ever after.

There was a country, there was...