Paroles et traduction Jacek Kaczmarski - Epitafium dla Włodzimierza Wysockiego

Epitafium dla Włodzimierza Wysockiego

To moja droga z piekła do piekła
W dół na złamanie karku gnam!
Nikt mnie nie trzyma, nikt nie prześwietla
Nie zrywa mostów, nie stawia bram!
Po grani! Po grani!
Nad przepaścią bez łańcuchów, bez wahania!
Tu na trzeźwo diabli wezmą
Zdradzi mnie rozsądek - drań
W wilczy dół wspomnienia zmienią
Ostrą grań!
Po grani! Po grani! Po grani!
Tu mi drogi nie zastąpią pokonani!
Tylko łapią mnie za nogi,
Krzyczą - nie idź! Krzyczą - stań!
Ci, co w pół stanęli drogi
I zębami, pazurami kruszą grań!
To moja droga z piekła do piekła
W przepaść na łeb na szyję skok!
"Boskiej Komedii" nowy przekład
I w pierwszy krąg piekła mój pierwszy krok!
Tu do mnie! Tu do mnie!
Ruda chwyta mnie dziewczyna swymi dłońmi
I do końskiej grzywy wiąże
Szarpię grzywę - rumak rży!
Ona - co ci jest mój książę? -
Szepce mi...
Do piekła! Do piekła! Do piekła!
Nie mam czasu na przejażdżki wiedźmo wściekła!
- Nie wiesz ty co cię tam czeka -
Mówi sine tocząc łzy
- Piekło też jest dla człowieka!
Nie strasz, nie kuś i odchodząc zabierz sny!
To moja droga z piekła do piekła
Wokół postaci bladych tłok
Koń mnie nad nimi unosi z lekka
I w drugi krąg kieruje krok!
Zesłani! Zesłani!
Naznaczeni, potępieni i sprzedani!
Co robicie w piekła sztolniach
Brodząc w błocie, depcząc lód!
Czy śmierć daje ludzi wolnych
Znów pod knut!?
- To nie tak! To nie tak! To nie tak!
Nie użalaj się nad nami - tyś poeta!
Myśmy raju znieść nie mogli
Tu nasz żywioł, tu nasz dom!
Tu nie wejdą ludzie podli
Tutaj żaden nas nie zdziesiątkuje grom!
- Pani bagien, mokradeł i śnieżnych pól,
Rozpal w łaźni kamienie na biel!
Z ciał rozgrzanych niech się wytopi ból
Tatuaże weźmiemy na cel!
Bo na sercu, po lewej, tam Stalin drży,
Pot zalewa mu oczy i wąs!
Jego profil specjalnie tam kłuli my
Żeby słyszał jak serca się rwą!
To moja droga z piekła do piekła
Lampy naftowe wabią wzrok
Podmiejska chata, mała izdebka
I w trzeci krąg kieruję krok:
- Wchodź śmiało! Wchodź śmiało!
Nie wiem jak ci trafić tutaj się udało!
Ot jak raz samowar kipi, pij herbatę
Synu, pij!
Samogonu z nami wypij!
Zdrowy żyj!
Nam znośnie! Nam znośnie!
Tak żyjemy niewidocznie i bezgłośnie!
Pożyjemy i pomrzemy
Nie usłyszy o nas świat
A po śmierci wypijemy
Za przeżytych w dobrej wierze parę lat!
To moja droga z piekła do piekła
Miasto a w Mieście przy bloku blok
Wciągam powietrze i chwiejny z lekka
Już w czwarty krąg kieruję krok!
Do cyrku! Do cyrku! Do kina!
Telewizor włączyć - bajka się zaczyna!
Mama w sklepie, tata w barze
Syn z pepeszy tnie aż gra!
Na pionierskiej chuście marzeń
Gwiazdę ma!
Na mecze! Na mecze! Na wiece!
Swoje znać, nie rzucać w oczy się bezpiece!
Sąsiad - owszem, wypić można
Lecz to sąsiad, brat - to brat.
Jak świat światem do ostrożnych
Zwykł należeć i uśmiechać się ten świat!
To moja droga z piekła do piekła
Na scenie Hamlet, skłuty bok
Z którego właśnie krew wyciekła -
To w piąty krąg kolejny krok!
O Matko! O Matko!
Jakże mogłaś jemu sprzedać się tak łatwo!
Wszak on męża twego zabił
Zgładzi mnie, splugawi tron
Zniszczy Danię, lud ograbi
Bijcie w dzwon!
Na trwogę! Na trwogę! Na trwogę!
Nie wybieraj między żądzą swą a Bogiem!
Póki czas naprawić błędy
Matko, nie rób tego - stój!
Cenzor z dziewiątego rzędu:
- Nie, w tej formie to nie może wcale pójść!
To moja droga z piekła do piekła
Wódka i piwo, koniak, grog,
Najlepszych z nas ostatnia Mekka
I w szósty krąg kolejny krok!
Na górze! Na górze! Na górze!
Chciałoby się żyć najpełniej i najdłużej!
O to warto się postarać!
To jest nałóg, zrozum to!
Tam się żyje jak za cara!
I ot co!
Na dole, na dole, na dole
Szklanka wódki i razowy chleb na stole!
I my wszyscy tam - i tutaj
Tłum rozdartych dusz na pół,
Po huśtawce mdłość i smutek
Choćbyś nawet co dzień walił głową w stół!
To moja droga z piekła do piekła
Z wolna zapada nade mną mrok
Więc biesów szpaler szlak mi oświetla
Bo w siódmy krąg kieruję krok!
Tam milczą i siedzą
I na moją twarz nie spojrzą - wszystko wiedzą
Siedzą, ale nie gadają
Mętny wzrok spod powiek lśni
Żują coś, bo im wypadły
Dawno kły!
Więc stoję! Więc stoję! Więc stoję!
A przed nimi leży w teczce życie moje!
Nie czytają, nie pytają -
Milczą, siedzą - kaszle ktoś,
A za oknem werble grają -
Znów parada, święto albo jeszcze coś...
I pojąłem co chcą ze mną zrobić tu
I za gardło porywa mnie strach!
Koń mój zniknął a wy siedmiu kręgów tłum
Macie w uszach i w oczach piach!
Po mnie nikt nie wyciągnie okrutnych rąk
Mnie nie będą katować i strzyc!
Dla mnie mają tu jeszcze ósmy krąg!
Ósmy krąg, w którym nie ma już nic.
Pamiętajcie wy o mnie co sił! Co sił!
Choć przemknąłem przed wami jak cień!
Palcie w łaźni, aż kamień się zmieni w pył -
Przecież wrócę, gdy zacznie się dzień!

Epitaph for Vladimir Vysotsky

This is my path, from hell to hell,
I race down, risking a broken neck!
No one holds me, no one scrutinizes,
No bridges broken, no gates erect!
On the edge! On the edge!
Over the abyss, without chains, without hesitation!
Here, even sober, devils will take me,
My reason will betray me - the scoundrel,
Memories will turn the wolf's pit
Into a sharp ridge!
On the edge! On the edge! On the edge!
Here, the defeated won't replace my path!
They only grab my legs,
They shout - don't go! They shout - stop!
Those who stopped halfway,
And with teeth and claws crumble the ridge!
This is my path, from hell to hell,
A headfirst leap into the abyss!
A new translation of the "Divine Comedy"
And my first step into the first circle of hell!
Here to me! Here to me!
A redheaded girl grabs me with her hands
And ties me to a horse's mane
I tug at the mane - the steed neighs!
She - what's wrong, my prince? -
Whispers to me...
To hell! To hell! To hell!
I have no time for rides, furious witch!
- You don't know what awaits you there -
She says, turning blue, shedding tears
- Hell is also for man!
Don't scare me, don't tempt me, and take away my dreams as you leave!
This is my path, from hell to hell,
A crowd of pale figures surrounds me
My horse slightly lifts me above them
And directs my step into the second circle!
The exiled! The exiled!
Marked, condemned, and betrayed!
What are you doing in the tunnels of hell
Wading through mud, trampling ice!
Does death give people freedom
Only to be under the whip again!?
- It's not like that! It's not like that! It's not like that!
Don't pity us - you're a poet!
We couldn't bear paradise
This is our element, this is our home!
No vile people will enter here
Here, no thunder will decimate us!
- Lady of swamps, marshes, and snowy fields,
Light the stones in the bathhouse to white!
Let the pain melt from the heated bodies
We'll target the tattoos!
Because on the heart, on the left, there Stalin trembles,
Sweat floods his eyes and mustache!
We had his profile tattooed there on purpose
So he could hear our hearts breaking!
This is my path, from hell to hell,
Kerosene lamps attract my gaze
A suburban hut, a small room
And I direct my step into the third circle:
- Come in boldly! Come in boldly!
I don't know how you managed to get here!
Just in time, the samovar is boiling, drink tea
Son, drink!
Have a drink of moonshine with us!
Live healthily!
We manage! We manage!
This is how we live, unseen and unheard!
We'll live and die
The world won't hear about us
And after death, we'll drink
To a few years lived in good faith!
This is my path, from hell to hell,
A city, and within the City, block by block
I breathe in the air, slightly unsteady
And I direct my step into the fourth circle!
To the circus! To the circus! To the cinema!
Turn on the TV - the fairy tale begins!
Mom's at the store, Dad's at the bar
Son mows down with a PPSh, it's a game!
On his pioneer scarf of dreams,
He has a star!
To the matches! To the matches! To the rallies!
Know your place, don't catch the eye of the secret police!
A neighbor - sure, you can have a drink
But that's a neighbor, a brother is a brother.
As the world goes, it's used to the cautious,
And this world is used to smiling at them!
This is my path, from hell to hell,
On stage, Hamlet, with a pierced side
From which blood just flowed -
This is another step into the fifth circle!
Oh Mother! Oh Mother!
How could you sell yourself to him so easily!
He killed your husband
He will kill me, defile the throne
He will destroy Denmark, rob the people
Ring the bell!
Sound the alarm! Sound the alarm! Sound the alarm!
Don't choose between your lust and God!
While there's still time to fix mistakes
Mother, don't do this - stop!
The censor from the ninth row:
- No, it can't go on like this at all!
This is my path, from hell to hell,
Vodka and beer, cognac, grog,
The last Mecca for the best of us
And another step into the sixth circle!
At the top! At the top! At the top!
One would like to live to the fullest and longest!
It's worth trying!
This is an addiction, understand that!
They live there like under the Tsar!
And that's it!
At the bottom, at the bottom, at the bottom
A glass of vodka and rye bread on the table!
And all of us there - and here
A crowd of souls torn in half,
Nausea and sadness after the swing
Even if you bang your head on the table every day!
This is my path, from hell to hell,
Darkness slowly falls upon me
So a line of demons illuminates my path
Because I direct my step into the seventh circle!
There they sit in silence
And they won't look at my face - they know everything
They sit, but they don't talk
A cloudy gaze shines from under their eyelids
They chew something, because their fangs fell out
Long ago!
So I stand! So I stand! So I stand!
And before them, my life lies in a folder!
They don't read, they don't ask -
They are silent, they sit - someone coughs,
And outside the window, drums are playing -
Another parade, holiday, or something...
And I understood what they want to do with me here
And fear grabs me by the throat!
My horse disappeared, and you, crowd of seven circles
Have sand in your ears and eyes!
No one will reach out their cruel hands for me
They won't torture and shear me!
They have another circle here for me!
The eighth circle, where there's nothing left.
Remember me with all your might! With all your might!
Though I passed before you like a shadow!
Burn in the bathhouse until the stone turns to dust -
I will return when the day begins!